Για τον πόλεμο στην Ουκρανία

Θέμα: «Για τον πόλεμο στην Ουκρανία»

Η στρατιωτική εισβολή της Ρωσικής Συνομοσπονδίας στην Ουκρανία σηματοδοτεί ένα νέο ορόσημο στο πεδίο των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών στην περιοχή.  Η εισβολή δεν ήταν «κεραυνός εν αιθρία», μια ασυνέχεια στην γεωπολιτική ιστορία οφειλόμενη στην υποτιθέμενη ψυχολογική αστάθεια του ενός ή του άλλου ηγέτη, αλλά συνέβη ως αιτιακό επακόλουθο της σύγκρουσης μεταξύ ιμπεριαλιστικών κέντρων[1]. Η διαρκής επέκταση της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας (ΝΑΤΟ) προς τα ανατολικά με σκοπό την κυριαρχία σε αγορές/διαμετακομιστικές οδούς και η αντεπίθεση του Ρωσικού ιμπεριαλισμού είχαν ήδη προκαλέσει μια σειρά από συρράξεις. Ξεκινώντας από τη σύγκρουση Ρωσίας – Γεωργίας (απόσχιση Αμπχαζίας και Νότιας Οσετίας) το μακρινό 2008, το πραξικόπημα του Μαϊντάν (Maidan) το 2013 και η απόσχιση περιοχών της Ουκρανίας το 2014 με τη βοήθεια του Ρωσικού στρατού (κατοχή Κριμαίας και τις αποκαλούμενες «Λαϊκές Δημοκρατίες» Λουγκάνσκ/Ντονέτσκ) ήταν προφανής, τουλάχιστον σε όποιον διέθετε τα απαραίτητα αναλυτικά εργαλεία[2], η επερχόμενη διαίρεση της Ουκρανίας. Ανεξαρτήτως αυτών, το κόστος του πολέμου για τον Ουκρανικό και το Ρωσικό λαό συμπεριλαμβάνει δεκάδες χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες και εκατομμύρια πρόσφυγες. Οφείλουμε λοιπόν ως νέοι επιστήμονες και εργαζόμενοι να καταδικάσουμε απερίφραστα τον πόλεμο και να μην συμμετάσχουμε στη σύγκρουση, άμεσα ή έμμεσα.

Ωστόσο, το Ελληνικό κράτος δεν είναι αμέτοχο στην παραπάνω σύγκρουση. Μεγάλο μέρος των αεροναυτικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ, οι οποίες παρέχουν υποστήριξη (παροχή πληροφοριών, κλπ.) στις Ουκρανικές δυνάμεις επιχειρούν από βάσεις στον ελλαδικό χώρο (Σούδα, Αλεξανδρούπολη, Άραξος, κ.α.). Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με δημοσιεύματα[3], στον Άραξο φυλάσσονται πυρηνικά όπλα, κάτι που προφανώς συνεπάγεται ότι ο Άραξος αποτελεί όχι μόνο πιθανό στόχο, αλλά και βάση επίθεσης στην περίπτωση μιας περαιτέρω όξυνσης της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης. Οι -τετριμμένες- συνέπειες της προηγούμενης πρότασης αφήνονται στον αναγνώστη. Ταυτόχρονα, απεστάλησαν ποσότητες οπλισμού στην Ουκρανική πλευρά, ενώ επιβλήθηκαν οικονομικές κυρώσεις στην Ρωσία. Παράλληλα, στο πλαίσιο ερευνητικών προγραμμάτων χρησιμοποιούνται Υποψήφιοι Διδάκτορες και Μεταπτυχιακοί φοιτητές για την διεξαγωγή έρευνας προς άμεση χρήση στρατού και αστυνομίας, τόσο στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ όσο και εκτός αυτού, όπως καταγγέλλουν συλλογικοί φορείς και πολιτικές οργανώσεις[4]. Ανεξαρτήτως του αν θα προκύψει κάποιος κατευνασμός ή θα γίνει περαιτέρω όξυνση της σύγκρουσης, ο ελληνικός λαός και η παγκόσμια εργατική τάξη δεν έχει τίποτα να κερδίσει από την έμμεση ή άμεση συμμετοχή στην σύρραξη, η καταδίκη της οποίας αποτελεί μονόδρομο.

Ως Σύλλογος που δραστηριοποιείται σε έναν ακαδημαϊκό χώρο, σε καμία περίπτωση δε μπορούμε παρά να καταδικάσουμε επιπλέον την περιθωριοποίηση που υφίστανται ερευνητές και ερευνήτριες Ρωσικής καταγωγής ή επιστημονικοί συνεργάτες αυτών[5], ακόμη κι όταν τοποθετούνται ανοιχτά ενάντια της Ρωσικής εισβολής. Φυσικά, σε καμία περίπτωση δεν αναφερόμαστε σε εμπλεκόμενους με την έρευνα και τη συμμετοχή σε προγράμματα που σχετίζονται με το στρατό ή την αστυνομία, πρακτικές στις οποίες βρισκόμαστε θεμελιωδώς απέναντι και τις οποίες θα συνεχίσουμε να αντιμαχόμαστε σε κάθε μέτωπο. Αντίθετα, αναφερόμαστε σε ερευνητές και ερευνήτριες που, ενώ ήδη εργάζονται σε επισφαλείς συνθήκες λόγω του νεοφιλελεύθερου μοντέλου οργάνωσης της έρευνας, χάνουν τις χρηματοδοτήσεις τους ή αποκλείονται από τις ομάδες τους στη βάση της υπηκοότητάς τους. Κλείνοντας, τονίζουμε πως δεν πρέπει να αγνοούμε το γεγονός πως η προαναφερθείσα περιθωριοποίηση απορρέει από τον ευρύτερο αποκλεισμό που υφίσταται καθετί Ρωσικό και σε άλλα πεδία[6], ο οποίος υποκινείται εκ των δυτικών με εμφανείς πρακτικές νεο-Μακαρθισμού, σε μια προσπάθεια να ταυτιστεί η επαφή με πτυχές ενός ολόκληρου λαού με τη συνενοχή στον πόλεμο της αστικής τάξης του.

Ο Σύλλογος Μεταπτυχιακών Φοιτητών και Υποψηφίων Διδακτόρων απαιτεί:

  • Να μην υπάρξει καμία συμμετοχή του Ελληνικού κράτους στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, είτε στο πλαίσιο ΝΑΤΟ είτε ΕΕ.
  • Να σταματήσει οποιαδήποτε συμμετοχή των εργαζόμενων στην έρευνα σε στρατιωτικά και αστυνομικά προγράμματα.
  • Να αρθούν τυχόντες αποκλεισμοί σε ερευνητές και ερευνήτριες στη βάση της υπηκοότητας τους.
  • Να αποσυρθούν τα πυρηνικά όπλα και οι βάσεις του ΝΑΤΟ εν γένει.             

Σύλλογος Μεταπτυχιακών Φοιτητών
και Υποψηφίων Διδακτόρων του Τμήματος Φυσικής ΕΚΠΑ


[1] Ας θυμηθούμε τη -φημισμένη- θέση του Clausewitz, “[Ο πόλεμος] είναι μια απλή συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα”, Carl von Clausewitz, ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ, εκδ. ΒΑΝΙΑΣ, 1999.

[2] Δελαστίκ, Γιώργος,εφημ. ΕΘΝΟΣ, 03/09/2014, διαθέσιμο στο https://www.kommon.gr/paremvaseis/item/5403-o-giorgos-delastik-gia-tin-oukrania-2o-arthro.

[3] ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΝΑΤΟΪΚΗ ΒΑΣΗ ΣΤΟΝ ΑΡΑΞΟ, Ελληνική Επιτροπή για την Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη, διαθέσιμο στο https://eedye.gr/articles/%CE%B1%CE%BC%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CE%BD%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%8A%CE%BA%CE%AE-%CE%B2%CE%AC%CF%83%CE%B7-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%AC%CF%81%CE%B1%CE%BE%CE%BF/

Επίσης σε έντυπα φιλικά προσκείμενα στην παρούσα κυβέρνηση διατυπώνονται θέσεις που συνηγορούν στην ενίσχυση της παρουσίας πυρηνικών όπλων στον ελλαδικό χώρο, όπως πχ πρόσφατο άρθρο https://www.kathimerini.gr/opinion/561445405/tha-ypodechthoyn-pyrinika-opla-i-soyda-kai-o-araxos/.

[4] Ενδεικτικά, πολιτικές οργανώσεις, https://www.902.gr/eidisi/neolaia-paideia/209477/kataggelloyn-nea-ereynitika-programmata-toy-emp-gia-nato-tin-katastoli,
Σύλλογος Ερευνητών/τριών και Εργαζομένων στην Έρευνα Ηρακλείου (ΣΕΕΕΗ) https://researchersheraklion.wordpress.com/2020/01/25/%CE%AD%CF%81%CE%B5%CF%85%CE%BD%CE%B1-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%AE-%CF%84%CE%BF-%CF%86%CE%B1%CE%BA%CE%AD%CE%BB%CF%89%CE%BC%CE%B1-%CE%BA/,
Φοιτητικοί  Σύλλογοι https://athens.indymedia.org/post/1603560/.

[5] Gaind, N., & Else, H. (2022). Global research community condemns Russian invasion of Ukraine. Nature, διαθέσιμο στο https://www.nature.com/articles/d41586-022-00601-w.

[6] Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το πολιτιστικό, με ένα από τα πρώτα «θύματα» στη χώρα μας να είναι ο Tchaikovsky, βλ. https://www.tanea.gr/2022/02/28/lifearts/thyella-me-tin-apofasi-tou-ypourgeiou-politismou-na-akyrosei-ti-limni-ton-kyknon/.